Dat je dus lekker een paar dagen naar Drenthe gaat om te fietsen. En wie kent niet de promotieplaatjes van de VVV, waarbij je op je fiets op een landweggetje dwars door een kudde schapen manoeuvreert. Nou, dát kennen we, dat soort plaatjes. Daar reken je dus niet op, dat er écht een schaapskudde op je weg komt.

Blijkt het cliché toch te kloppen! Een hele kudde, over een weggetje langs het Oranjekanaal bij Orvelte. De herderin ging met haar dieren een zijweg in. Die weg heette ook nog ‘Schapendrift’.

Echt waar!

(Meer foto’s van ons Drentse uitstapje begin deze week, klik hier)

Zo, dat was een bijzonder dagje! In het kader van teambuilding was onze afdeling er op uitgetrokken om elkaar eens op een andere manier te leren kennen. Tijdens een wadlooptocht lukt dat werkelijk goed.

Van de veerterminal bij Holwerd naar Ameland, lopend, langs het wantij. Onder leiding van een ervaren gids met een goed verhaal. Belangrijk, overigens, een gids die die omgeving kent.

Prachtig weer (een voordeel), maar je kon vanaf Holwerd de overkant niet zien.

Wadlopen is werkelijk leuk maar letterlijk en figuurlijk niet bepaald een walk in the park.

Je moet vrij behoorlijke afstanden afleggen door modderig gebied. Je krijgt er zwarte benen van. Dat is niet zo erg, maar de modder zuigt en dat maakt het zwaar. En het is glibberig. Sommige groepsgenoten verloren hun evenwicht en kwamen onder nóg meer modder uit de strijd.

Gelukkig gaat een groot deel van de tocht van ruim 10 km over harde zandplaten, die haast zo comfortabel lopen als een geasfalteerd pad. Een paar keer door een geul van bijna een meter diep – nou ja, die broek droogt wel weer, zeker met het mooie weer. Jammer dat het laatste stukje door het meest erbarmelijke slijk gaat dat het wad te bieden heeft zodat je immens smerig de overkant bereikt.

Een succes? Nou – het levert in ieder geval een geheel nieuwe groepsdynamiek op. En we hebben het gewoon gehaald, door de Waddenzee naar Ameland gelopen en dat pakt niemand ons meer af. Of ik het nog een keer ga doen is een andere vraag. Het was absoluut een bijzondere en onvergetelijke ervaring, met dank aan organisatoren Bart en Else en gids Kees. Dat zeker.

Maar ja – na een half uur thuis weken in een warm bad lijk ik de geur van blauwe zeeklei nóg in m’n neusgaten te hebben. En die veerboten bieden best veel comfort…

Fotos: hier!

De titel van dit blogje? Het motto van het Vlaamse tekstbureau schrijf.be.

Al ben ik er geen klant, ik word doorgaans blij van dit schrijfbureau. En u misschien ook wel. Het bureau geeft gratis schrijfadviezen voor teksten die overtuigen. Vooral voor commerciële teksten. Adviezen op hun website, en in een gratis e-mailnieuwsbrief. En een paar dagen terug kon iedereen gratis een écht boekje aanvragen. Na het invullen van een formulier op de website krijg je direct als antwoord: ‘Het boekje glijdt nú in de envelop.’ Vandaag lag het ‘Draaiboek voor succeste(k)sten’ van de ‘Schrijfdokter’ inderdaad in mijn postvakje. Kostelijk leesvoer met onverwachte adviezen. Zoals de toilettest: “Leg uw tekst als leesvoer ‘in het kleinste kamertje’.”

Er zijn heel veel goede tekstbureaus. Vele collega-bureaus van schrijf.be in Vlaanderen en Nederland geven ook gratis tekstadviezen op de site en in nieuwsbrieven. Prima.

Schrijf.be doet in de praktijk aan omdenken. Het idee is, dat je niet voor jezelf moet schrijven, maar voor je lezer. Een open deur, zult u zeggen. Nou – je klikt hun site open, en je krijgt de verplichte cookie-melding. En je leest dit: “Let op: Om het voor u gemakkelijk te maken, gebruikt deze website cookies.” Lees die zin nog eens. En realiseer je dan: kóm er maar eens op.

Ik ga de honderden adviezen op de site hier natuurlijk niet herhalen. Lees ze zelf maar. Het mooiste advies: “Lees uw teksten hardop”. Ik zou dat goede advies moeten opvolgen. Maar ik doe het toch niet. Uit angst dat collega’s of huisgenoten denken dat ik in mezelf praat…

Goed, een gratis boekje en gratis taaladvies. Dat zet de deur bij onze zuiderburen misschien wagenwijd open voor de flauwste zuinige-Hollandermoppen. En gratis weggeven, daar moet je vanuit Nederlands perspectief toch wel een domme Belg voor zijn.

Maar nee. De schrijfdokter vraagt wel degelijk een tegenprestatie. “Deel de link www.schrf.be/draaiboekje in uw blog of nieuwsbrief, op uw website of social media.” Met écht goede adviezen, een simpel boekje en een inspirerende website verzorgt schrijf.be geweldige promotie voor zichzelf. Met succes. Van éénmanszaakje naar een bureau met 25 medewerkers in iets meer dan tien jaar tijd.

Hoe meet je succes? Het blad Onze Taal interviewt maandelijks een lezer. Die wordt ook altijd gevraagd naar de beste taalwebsite. De meest recente geïnterviewde koos schrijf.be. Dán heb je als copywriter iets bereikt.

Zo, beste schrijfdokter van schrijf.be. Beloofd is beloofd. Ik heb jullie verhaal nu gedeeld in een blog, op Facebook én op Twitter. “Teksten die doen doen.” Niet te geloven, eigenlijk.

Eigenlijk is het een bizar verhaal. In het Fries provinciaal archief Tresoar werd min of meer bij toeval de partituur van een complete Friese komische opera gevonden. Gecomponeerd door de Harlinger Martinus Schuil, met een Friese vertaling, uit de 19e eeuw, en in geen tijden meer opgevoerd. Bij de Opera Company Noord, die een Friese operacultuur nastreeft, klapperden de oren. Een Friese opera? Ze hadden geen idee dat het überhaupt bestond. In 2014 is het uit de mottenballen gehaald. Het hele verhaal staat op de website.

Gisteravond waren wij er heen, voor de laatste uitvoering uit een serie van vijf. Geheel in overeenstemming met de Friese traditie van iepenloftspullen was het buiten, in het openluchttheater van De Pleats in Burgum. Ik wist niet eens dat Burgum een openluchttheater hád.

Het weer op deze nazomeravond werkte volop mee, en het theater zat helemaal vol.

En nou kan ik natuurlijk een beetje sneu gaan doen: het verhaal dat in Keapmanskeunsten  wordt verteld is flinterdun. Maar daarin verschilt het niet van andere operettes. De muziek is prima -maar niet heel uitzonderlijk. Zowel tekst en muziek zijn voor deze uitvoering nog eens opgepoetst en waar nodig herzien. Tekst in een mooi, rijk-idiomatisch Fries. Genoeg ingrediënten voor een culturele avond, maar zonder ál te hoge pretenties of hooggespannen verwachtingen.

Onze verwachtingen werden ruim overtroffen.

In Fryslân zijn veel voorstellingen die worden gemaakt door een combinatie van professionals en amateurs. Bekende zangers en acteurs in de hoofdrollen. Mijn persoonlijke favoriet (zonder anderen tekort te willen doen): Joop Wittermans die in de rol van een mopperige oud-militair in z’n eentje Stadler én Waldorf voor z’n rekening nam. “Yn myn tiid wie dat wol oars!…” Professionele musici. Een amateurkoor dat er wezen mocht.

Acteurs, zangers en musici hadden zichtbaar lol in het stuk en dát wisten ze over te brengen op het publiek. Het enthousiasme spatte er vanaf – aan beide zijden van het toneel.  Er zal ergens een geheim ingrediënt in het succes van zo’n voorstelling zitten, en misschien is het plezier dat iedereen er in heeft wel dat ene ingrediënt.

Hopelijk vinden ze volgend jaar nóg eens zo’n Friese opera, dan gaan we er beslist weer heen!

Als fan van het televisiewerk van Wim T. Schippers moest het er een keer van komen: een bezoek aan het “échte” Willy Dobbeplantsoen in Olst. Afgelopen zaterdag waren we in de buurt.

Even een stukje tv-geschiedenis. In Schippers-series als “Opzoek naar Yolanda”  en “We zijn weer thuis” kwam een decor voor van een uiterst onaanzienlijk plantsoen met twee bankjes, een gestalde fiets en een straatnaambordje “Willy Dobbeplantsoen”. Genoemd naar een toenmalige in- en in-keurige tv-presentatrice van de TROS. Schippers had de gewoonte om in zijn series straatnamen te vernoemen naar (levende) bekende Nederlanders.

Het plantsoen bestond dus ooit alleen in de fantasiewereld van de televisie en als decorstuk, tot de “herensociëteit”  in Olst op het idee kwam om een écht Willy Dobbeplantsoen in het leven te roepen. Geheel gebouwd naar het tv-decor. In 1997 werd het officieel geopend door Wim T. Schippers en Willy Dobbe.

Ik ken de heren van de sociëteit verder niet. Hun website getuigt van een neiging naar boert en luim, maar ze nemen het plantsoen op geheel eigen wijze serieus. De sociëteit zorgt namelijk zelf voor het onderhoud. De lustra van het plantsoen zijn uitbundig gevierd. De staat van onderhoud is na 17 jaar onberispelijk. Twee bankjes, strak in de lak, een oude fiets met fietstassen (rotsvast verankerd aan een hekje). Zoals het ooit op tv te zien was. Twee perkjes met begonia’s, die het begrip “truttig” extra dimensie geven. Een vat met kernafval komt olijk onder de grasmat vandaan kijken. Een Julianaboom met een hekje en een bordje met een strofe uit het lied “Juliana onze Vorstin“. Het hele plantsoen is bij elkaar hooguit 120 m2 groot.

Ik heb een lichte voorkeur voor het ongerijmde. Het Willy Dobbeplantsoen in Olst is immers niet meer dan een groots uitgevoerde grap. Maar wel één die intussen op Google Maps te vinden is. Knap werk.

Foto’s klik hier.

Zo, we zijn weer thuis, sinds afgelopen weekeinde. Dat jullie dat even weten. Door een samenloop van omstandigheden dit jaar hadden we een vroege vakantie. Met de auto, kampeerspul mee, naar Portugal, via Spanje. Onze Kia Picanto is niet de grootste auto op de markt, maar alles paste er in. Met gebruikmaking van zinvol geweld.

Tomar, Convento de Cristo.

Een dag-tot-dagbeschrijving van onze belevenissen blijft hier achterwege. Het was fijn om weer te kamperen. Het Iberisch schiereiland bleek veel onverwachte verrassingen te bieden, op gebied van cultuur en natuur.

• Niet te missen: het Prado in Madrid en het Guggenheim in Bilbao.
• Leukste stad: Porto.
• Grootste verrassing: in Madrid is daadwerkelijk een Sint-Nicolaasplein. Ik meende even een Zwarte Piet te zien maar weet het niet zeker.
• Meest onverwachte geluid op de camping: het nachtelijk roepen van de dwergooruil.
• Meest onverwachte eten: stokvis.
• Mafste museum: de grootste verzameling lucifersdoosjes in Europa. (Tomar, Portugal).
• Altijd weer fijn om te bezoeken: botanische tuin (Madrid, dit keer).
• Nadeel: de immense hoeveelheid autokilometers. (Tomtom in Spanje: ‘Volg deze weg gedurende 185 kilometer.’)

Binnenkort nog wat korte stukjes op dit blog. Eerst maar even wat foto’s.

Menigeen heeft het op de middelbare school of later gelezen: Lijmen / Het Been van Willem Elsschot (Alfons de Ridder). Het is een verhaal rond een vorm van acquisitiefraude: een tijdschrift zonder abonnees, waarbij de adverteerder wordt verleid een werkelijk waanzinnige stapel exemplaren van het blad te kopen. De adverteerder betaalt zich ook scheel aan foto’s die per vierkante centimeter worden berekend, dat staat in heel kleine letters op het opdrachtformulier.

Als je wel eens te maken hebt gehad met acquisitiefraudeurs herken je veel in deze roman, waarin een klein fabriekje in keukenliften wordt opgezadeld met een machtige stapel bedrukt waardeloos papier en een torenhoge rekening.

Het verhaal van Elsschot is deels autobiografisch. Het Algemeen Wereldtijdschrift voor financiën, handel, nijverheid, kunsten en wetenschappen heeft echt bestaan. Elsschot werkte er namelijk als redacteur. Het blad heette in werkelijkheid La Revue Continentale Illustrée – Industrie – Finance – Commerce – Education. Dat was overigens al bekend. Wat ik niet wist, was dat er exemplaren van dit blad bewaard zijn gebleven.
De universiteitsbibliotheek van Gent heeft er twee. Ze zijn digitaal in te zien. Je leest in het echte ‘Wereldtijdschrift’ uitgebreide verhalen over katholieke kostscholen, zoals Elsschot’s boek ook beschrijft, met veel foto’s. Op afbeelding 20 van het digitale bestand staat een ronkend verhaal over een uitvaartverzorger. Wie zich uit “Lijmen” de episode over lijkwagen / ambulance Korthals XIV en XV voor de geest haalt, begrijpt dat Elsschot het materiaal voor zijn roman werkelijk niet ver hoefde te zoeken.
En dat deze vorm van misleiding van alle tijden is.

(Voor meer foto’s: klik hier!)
“I give you special price, my friends!” De tapijtverkoper heeft iets met Nederland, zegt hij. Zijn broer woont en werkt in Amsterdam en dat schept uiteraard een band met de 36 m/v tellende reisgroep waarvan we deel uitmaken. De meeste reisgenoten laten in het hartje van de medina van de stad Fès zijn radde verkooppraat rustig over zich komen, terwijl hij het ene na het andere tapijt uitrolt. Niet iedereen heeft tijdens zijn vakantie behoefte aan de aanschaf van een nieuw karpet. Het is niet het eerste verkooppraatje dat we aanhoren tijdens onze groepsreis langs de vier koningssteden in Marokko. We worden binnen enkele dagen binnengeloodst bij bedrijven in cosmetica en kruiden, keramiek, arganolie, handgeweven textiel en lederwaren. En dan zwijg ik nog over de vele tientallen straatverkopers en de handelaren in de soeks die ons ook allemaal graag als klant hebben. En uiteraard de dozijnen bedelaars die ook wel wat geld van ons willen, maar geen heldere tegenprestatie beloven.

Je kunt je voorstellen dat een bus Japanse toeristen op rondreis in Nederland op dezelfde manier kennismaakt met het Nederlandse bedrijfsleven. Een kaasmakerij, een korenmolen, een klompenmaker. Een demonstratie van het mooie oude ambacht, uitgang via de winkel. Leuk om te zien, dat uiteraard wel.

De prijzen die de Marokkaanse toeristische handelaren vragen zijn, ook na afdingen, aan de forse kant. Bijvoorbeeld: een slordige twintig euro of meer voor een tajine, een traditionele stoofpot. In de supermarkt in Marrakesh kosten ze rond de vier euro. (Supermarkt? Ja, de Acima. De Marokkaanse versie van het Franse Auchan. Ook de Carrefour heeft voet op Marokkaanse bodem. Marokko was van 1912-1956 een Frans protectoraat, en da’s nog steeds goed te merken. Je kunt met toeristenfrans overal goed terecht en de opschriften zijn vrijwel allemaal Arabisch / Frans.)

Bij een rondreis horen uiteraard bezichtigingen van bezienswaardigheden. Prachtige paleizen en mausolea, in een bouwstijl vergelijkbaar met het Alhambra in Grenada. De splinternieuwe Hassan II-moskee in Casablanca, één van de weinige die ook voor niet-moslims toegankelijk is. (Schoenen uit en zelf meenemen in een plastic tasje.) Romeinse ruïnes in Volubilis. Het enorme labyrint van steegjes in de medina’s, met ambachtslieden en verkopers. Een kijkje in een authentieke (?) berberwoning, compleet met toeristenwinkel (met o.a. tajines in de aanbieding).

Onze gids Lahcen (als ik de naam goed heb), was een lot uit de loterij. Deze uiterst erudiete en vriendelijke man veranderde de toerbus in een soort rijdende collegezaal, waar hij met veel enthousiasme vertelde over alle mogelijke aspecten van het leven in Marokko. Over modernisering van o.a. sociale wetgeving. De bevordering van de economie, onder andere het toerisme. Over de bevordering van de woningbouw. Over de landbouw en de problemen door droogte. Gelukkig voor Marokko: tijdens onze reis en de weken daarvoor was er ruimschoots neerslag.

In een rondreis van een week tijd kun je misschien even proeven aan een land als Marokko. De tapijtverkopers, de soeks, de bedelaars en de monumenten vormen maar een heel klein deel van de werkelijkheid. Want daar hoort ook de sloppenwijk bij Casablanca bij, waar we ’s ochtends langsreden. De bewoners liepen in een dikke drom naar een naastgelegen fabrieksgebouw. Daar horen ook de keurige nieuwgebouwde buitenwijken van de steden bij. De fraai aangelegde prestigetrottoirs in andere plaatsen, waar renovatie de bewoners inspireert om hun leefomgeving zélf optimaal te onderhouden. Het overvloedige zwerfvuil in andere plaatsen.

Interessant en plezierig land, Marokko, dat staat vast. In tegenstelling tot wat sommige onderbuikpolitici ons willen doen geloven: dé Marokkaan bestaat niet. Dat wisten we trouwens al. Maar Marokko is zeer de moeite waard om zelf eens naar toe te gaan. Aanrader!

Foto’s: hier!

Nog meer foto’s: hier!!

*****
Update 23 juli 2020: Link “Aanrader” naar reisorganisatie aangepast. Onze reisorganisator uit 2014 biedt momenteel geen reizen naar Marokko aan. Er zijn wel andere aanbieders van een reis langs de Koningssteden.  Maar kijk voor alle zekerheid voor reisadvies vooraf op Nederland Wereldwijd.

Vanavond heb ik een periode van zo’n veertien jaar afgesloten bij closeharmonykoor Panties & Bretels. Dat is nogal een stap natuurlijk. Want het was een erg leuke periode bij het leukste closeharmonykoor van Leeuwarden en wijde omgeving.

We hebben het vanavond gevierd, met roerende toespraken en lieve cadeaus. Zo dat je denkt van: had ik wel weg moeten gaan.

Ik heb een korenloopbaan achter de rug met diverse schoolkoren, een oratoriumvereniging, een kerstkoor, Panties & Bretels, projectkoren. Het werd tijd voor iets anders. Ik speelde al een tijdje met de gedachte dat ik best graag (weer) klassiek zou willen zingen. Eigenlijk al een paar jaar. Maar ja, het is zo’n óverstap natuurlijk. En P&B is zo’n gezellige club. Dus…

Dus heb ik na wikken en wegen de overstap gemaakt naar VivaVox, een koor dat zich toelegt op vocale renaissancemuziek. Componisten als Orlando di Lasso, William Byrd, en vele anderen. Muzikaal wel even andere koek, maar heerlijke muziek om te zingen en om naar te luisteren. Niet alleen geestelijke muziek, hoewel die uiteraard wel bij de renaissancemuziek hoort. Ook regelrechte kroegliederen, naast bijvoorbeeld een O Magnum Mysterium. En het is overigens ook een heel leuk koor.

Panties&Bretels in 2001 (Foto Jaap Spieker)

Als ik de groepsfoto bekijk uit mijn begintijd bij P&B, dan is het héle koor van toen nu volledig ververst. Nieuwe leuke mensen in hetzelfde koor. Zo gaat dat. Er is een tijd van gaan. Ik wens P&B alle goeds toe, en ik kom zeker nog eens luisteren.

En, lezers, als je nog niet op een koor zit: vooral doen. Zowel Panties&Bretels als Vivavox zijn op zoek naar versterking. En er zijn vast nog wel meer koren waar je terecht kunt. Waarom? Nou, van koorzang word je blij en gelukkig, het is goed voor je hart en je leeft er langer door.

Wetenschappelijk aangetoond. En het is gewoon leuk! Wat let je?