Industriekultur

Al toerend met de camper kwamen wij terecht in het Duitse Hattingen. Meer in het bijzonder in een museum dat zich afficheert als ‘Industriekultur’: een hoogovencomplex dat sinds 1987 in fasen is stilgelegd. Een belangrijk deel van de installaties is behouden en heet nu Museum Henrichshütte.

Het is een enorm terrein, waarvan de in 1939 gebouwde hoogoven het ‘pièce de resistance’ vormt. Er zijn industriële spoorlijnen, bunkers voor erts, kalk en kolen, en fabriekshallen met enorme machines, waar in het verleden door duizenden arbeiders ijzer en staal werd vervaardigd.

Het bevatte alles wat je van zo’n museum zou verwachten: informatieve opschriften, portretten van oud-arbeiders, heel veel industriële objecten van soms enorme omvang, uitleg over de werkwijze en de gevaren van het werk (van het rangeren van ertswagons tot de gevaarlijke gassen die bij zo’n hoogoven vrijkomen). Er is een YouTubekanaal waarop alles nog eens helder wordt uiteengezet.

Maar het mooiste – ik heb er helaas geen foto van – was een opschrift dat duidelijk maakte dat op het terrein een geheel eigen biotoop met planten is ontstaan. In de 18e eeuw kwamen kolen en ijzererts uit de directe omgeving, maar in de 20e eeuw van over de hele wereld. En onbedoeld werden daarmee exotische plantenzaden meegevoerd, die in het Ruhrgebied ontkiemden en het op het hoogoventerrein erg goed bleken te doen. En het museum laat de natuur in ieder geval voor een belangrijk deel zijn gang gaan.

Zo zie je ertsbunkers waarin flinke bomen uitstekend gedijen, treinen die langzaam maar zeker volkomen overwoekerd wegroesten, enorme ‘pannen’ waarmee ooit vloeibaar metaal werd getransporteerd en die nu ruimte bieden aan een klein rietveldje, een oud locomotiefje dat nooit meer ergens naar toegaat maar waar varens zich genoeglijk in de naden van de stoomcilinders hebben genesteld.

Veel treinen op het terrein dragen het opschrift dat het onderhoud in pakweg 1989 heeft plaatsgevonden, en het is in veel gevallen duidelijk dat dat daadwerkelijk de laatste keer was dat iemand zich om de onderhoudstoestand van het rollend materieel heeft bekommerd. Ook betonrot grijpt om zich heen.

Een deel van het museum bleek trouwens wegens bouwvalligheid niet (meer) toegankelijk toen wij er waren: afgezet met bouwhekken en roodwitte linten.

Share