Ik zal er toch maar eerlijk voor uit komen:ik ben fan van het programma Rail Away. Niet zozeer vanwege een uit de hand gelopen fascinatie voor treinen. Althans dat hoop ik maar; ik heb wel aardigheid in het spoorbedrijf.

Het is een programma dat ik graag als “onbedoeld surrealistisch” omschrijf. Waarom? Nou, in de meeste andere tv-programma’s zit een opbouw naar een hoogtepunt of ontknoping.

Rail Away doet daar niet aan mee. Je weet altijd precies wat er gaat komen. Er rijdt een trein van A naar B. Dat wist u al, want dat is precies de essentie van treinen.

Daar kun je televisie over maken. Het programma gaat doorgaans als volgt.

Beelden van stad A. Korte beschrijving. Soms wordt nog een bezienswaardigheid getoond. Vaak een kerk (immers, het is van de EO). Al snel belandt de camera op het stationsplein. Daar wordt uit de doeken gedaan welke route de trein van vandaag gaat volgen. Dat zien we ook op een kaartje.

En inderdaad, even later vertrekt de trein. Beelden van de trein in het station. Beelden van de machinist in zijn cabine. Beelden van rijdende trein in landschap. Beelden vanuit helikopter van rijdende trein in landschap. Beelden van spoor vanuit de machinistencabine. Prachtig. Rustig muziekje erbij.

Een vriendelijke commentaarstem vertelt ons intussen wat we zien. De Rail Away-trajecten liggen doorgaans in geaccidenteerd terrein. Er wordt omstandig uit de doeken gedaan welke problemen de ingenieurs ondervonden bij de aanleg. Van elk viaduct horen we de hoogte en het aantal bogen. Van elke tunnel horen we hoe lang die is.

Soms wordt onderweg een stop gemaakt. Dat kan bijvoorbeeld zijn bij de werkplaats waar de spoorwegmaatschappij zijn materieel onderhoudt. Daar is alles altijd piekfijn in orde. Soms wordt de kijker tijdens de treinrit vergast op een bezoek aan een pittoresk stadje. Dat stadje staat vrijwel zonder uitzondering bekend om zijn folkloristisch houtsnijwerk, of fabricage van iets in het genre van drabbelkoeken. (Dat er wellicht ook industrie is, bank- en verzekeringswezen, zorgsector etc., dat blijft onbenoemd.)

Vervolgens gaat de trein nog door enkele tunnels en over wat viaducten en na een klein halfuurtje is de kijker getuige van de volstrekt voorspelbare apotheose: de trein komt aan op de eindbestemming. Einde, aftiteling.

Je moet maar op het idee komen. Briljant in zijn eenvoud. En, bovenal, een zeer ontspannend programma.

Kijk ook eens. De komende paar weken elke werkdag op Nederland 2, en via Uitzending gemist natuurlijk. Daarna weer wekelijks. Televisie, losgezongen van de werkelijke wereld.